WAT IS?
De bedoeling van onderstaande (onvolledige) lijst is een hulpmiddel te zijn voor de beginnende wijnmaker bij het zoeken naar oplossingen als men met wijnproblemen zit of twijfelt bij het gebruik van de meest voorkomende hulpgrondstoffen.
Antikaamtabletten
Tabletten op de wijnspiegel bij gistingsflessen die niet vol zijn, tegen kaam- en azijnvorming.
Ascorbinezuur (vitamine C)
Wit poeder dat oxidatie bij witte wijnen voorkomt. Mag 2 uur voor het bottelen in de wijn gemengd worden (1 tot 2 gram/10 liter).
Bentoniet
Korrels om erg looistofrijke (rode) wijnen te klaren. Gebruik: meestal 5 gr./10 liter. Raadpleeg gebruiksaanwijzing op de verpakking.
Blauwloog
Donkerblauwe vloeistof gebruikt als indicator bij het bepalen van de zuurtegraad.
Calciumcarbonaat (neerslagkalk)
Wit poeder om te zure wijn te ontzuren. Gebruik 0,7 gram per gram teveel zuur. Goed onder de wijn roeren en koud zetten. Geeft dan een geurloze, smaakloze neerslag op de bodem van de mandfles. Na 1 week overhevelen.
Citroenzuur
Wit poeder om fruitsappen en wijnen bij te zuren en om sulfiet als ontsmettingsmiddel beter te doen werken.
Gistvoeding
Glycerol (= glycerine)
Een natuurlijk product uit de druivenvergisting. Maakt droge, harde, scherpe wijn zachter. Smaakt iets zoet, is niet verder vergistbaar. In vruchtenwijn te weinig aanwezig (druivenwijn 5 tot 7 gr./liter). Kleurloos, dik vloeibaar. Doet droge wijn toch “tranen” in het wijnglas.
Granucol
Is actieve kool in korrels om slechte geuren en smaken uit wijn te verwijderen. Het vermindert een beetje de kleur en neemt ook de goede smaken een beetje weg. Proeven doen met 5 – 5 gr/ 10 liter. Goed tegen schimmelsmaak. Niet tegen wrangheid.
Kaamvorming
Een witte tot grijswitte stevige gistfilm over de oppervlakte van de wijn. Wilde kaamgisting geeft aan de wijn een onfrisse geur en smaak, terwijl er ook kleine hoeveelheden azijnzuur ontwikkeld worden.
Sherry- en Jerezwijnen zijn wijnen die enkele jaren hebben gerijpt onder een kaam. Hierbij worden kleine hoeveelheden alcohol omgezet in de zeer specifieke aroma’s en smaakstoffen die deze wijnen kenmerken.
Kaliumsorbaat
Witgrijs poeder. Belet de hergisting van wijn die nog suiker bevat, dus boven 1000 op de densimeter bij een wijn van ongeveer 12° alcohol of een wijn van 13-14-15° alcohol die maar net onder 1000 zit. Een 2 tot 5 gr. per 10 liter wijn goed oplossen en onderroeren. Ook te gebruiken voor fruitsap dat niet mag gisten: 3-4 gr. /10 liter + 1-2 gr. vitamine C (=ascorbinezuur). Overdaad kan een lichte bittere smaak geven.
Lactose
Is onvergistbare melksuiker. Wit poeder om een wijn bij te zoeten. Geen gevaar voor hergisting in de lente. Wel moet de wijn eerst droog zijn, dus onder de 1000 op de densimeter. Proeven doen in maatglas om de hoeveelheid volgens uw smaak te bepalen.
Looitof (=tannine)
Is een natuurlijk product uit galnoten of eik. Bruin poeder, lost niet op in water, wel in wijn en alcohol. Om te platte wijn wat bij te werken. Zit voldoende in wijn van rode vruchten na beslaggisting (met pitten en stelen). Een paar gram bijvoegen kan wonderen doen.
Sommige vruchten zoals vogelkers en vlierbes hebben er teveel na beslaggisting zonder stelen. Gebruik: 0,5 tot 1 gr. /liter wijn.
Melkzuur
Is nooit aanwezig in vruchtensap, wel in wijn door omzetting van appelzuur (malolactische gisting). Dus nooit toe te voegen aan vruchtensap, wel aan zuurarme wijn, naar eigen smaak. Bij te voegen na meting van het tekort met het zuurmetertje.
Pecto-enzymen
Komt zowel voor onder poedervorm als vloeibaar product en noemt dan pectolase. Doet bij beslaggisting het sap beter loskomen uit de vruchtencellen. Geeft dus een hogere sapopbrengst omdat het de pectine in het fruit afbreekt. Werkt al na 5 tot 6 uur. Gebruik: 2 tot 5 gram per 10 kg pulp.
Goed ondermengen.
Sorbitol
Vloeibare sorbietsuiker, dik, vloeibaar, kleurloos, geeft geen troebel. Een liter weegt 1,25 kg. Is ongeveer driemaal duurder dan kristalsuiker maar is niet vergistbaar. Dus zeer goed geschikt om een wijn bij te zoeten, die onder densiteit 1000 zit. Hoeveelheid toe te voegen: liefst zelf proefondervindelijk vaststellen.
Sulfiet (= kaliumdisulfiet of KDS)
Als wit poeder of in tabletvorm (0,5 gr.).
Tegen wilde gisten, schimmels en als ontsmettingsmiddel.
Gebruikt:
– voor ontsmetting van alle materiaal: 10 gr. plus 1 – 2 gr. citroenzuur per 10 liter water;
– voor ontsmetting van vruchtenmoes en sap voor de gisting: 1 gr. /10 kg moes of 10 liter sap.
– bij de overheveling van wijn telkens 0,5 -1 gr./10 liter;
Trisoda
Kleurloze kristallen of poeder. Is driemaal zo sterk als de gewone soda. Voor het reinigen van flessen. Gebruiken in oplossing van warm water.
Wijnsteenzuur
Wit poeder. Te gebruiken om sap met te weinig zuur bij te zuren. Meestal nodig bij sap van peren, kersen, overrijpe pruimen, sommige aardbei- en appelsoorten.