Problemen met natuurkurk
Reeds eeuwenlang zijn wijnflessen afgesloten met natuurkurk. Dit natuurproduct heeft evenwel enkele nadelen. In wijn die in flessen die met natuurkurk zijn afgesloten kan na een tijdje een kurksmaak ontstaan. Een ander probleem is dat de wijnproductie de laatste jaren enorm is gegroeid en de kurkproductie die groei niet kan bijhouden. Nog een probleem is dat de prijs van natuurkurk de laatste jaren flink is gestegen, enerzijds door een grotere vraag door de wijnproducenten en anderzijds doordat het oogsten en verwerken van de kurk veelal met de hand gebeurt. Kleinere problemen die voorkomen bij natuurkurk zijn, dat het materiaal niet geheel homogeen is, waardoor soms kleine lekkages optreden, en dat het materiaal gevoelig is voor schimmels en vraat door larven.
Er wordt evenwel hard gewerkt aan alternatieven voor natuurkurk. Eén van de innovaties zijn kunststof wijnkurken.
Alternatieven voor de natuurkurk
Kroonkurk
De kroonkurk heeft als nadeel, dat lekkage kan optreden door mechanische beschadiging tijdens transport en opslag. Hierdoor verdwijnt de luchtdichte afsluiting.
Schroefdop
Steeds meer wijnen, vooral uit de Nieuwe Wereld, worden voorzien van een schroefdop. Sommigen spreken van een grote vooruitgang, anderen vinden het heiligschennis.
De afsluiting met een schroefdop is eveneens kwetsbaar en op lange termijn misschien niet geheel dicht.
De schroefdop is nog te recent om ervaring te hebben met wijnen die lang bewaard worden. Maar de eerste vergelijkingen schijnen toch uit te wijzen dat wijnen even goed en zelfs beter evolueren. Er wordt vaak melding gemaakt van het feit dat wijnen met schroefdop frisser en jonger smaken. Vooral bij delicate druivenrassen, zoals Pinot Noir en Riesling, zou het verschil opmerkelijk zijn. Verdedigers van de schroefdop zeggen wel eens dat wijn nu “eindelijk smaakt zoals de wijnmaker het bedoeld heeft”.
Bewerkte kurk
Er bestaan diverse procedés om een nieuw soort kurk te maken. Fabrikanten bewerken de kurk in zijn huidige vorm zodanig, dat het risico van het ontstaan van kurksmaak in de wijn zo klein mogelijk is. Ook zijn er firma’s die de kurk fijnmalen, en dan via allerlei bewerkingen weer in een kurkvorm brengen.
Kunststof kurken
Nadelen van deze afsluiting zijn evenals bij de kroonkurk en de schroefdop, dat de consument er aan zal moeten wennen. Een ander nadeel kan zijn, dat de kurk met een kurkentrekker moeilijker uit de fles te verwijderen kan zijn. Voordeel is, dat er een goede afsluiting van de fles is: tot 10 keer beter dan met een gewone kurk! Bovendien zijn er minder problemen met transport en opslag: de fles kan zowel horizontaal als verticaal worden opgeslagen.
Een ander probleem bij deze kurken is dat de kurken moeilijk te bedrukken zijn. De gebruikte inkten mogen bijvoorbeeld niet giftig zijn, niet aan de flessenhals hechten
en moeten snel drogen. Daaraan wordt echter bij de producenten hard gewerkt.
Glazen stop
Een van de nieuwere ontwikkelingen is de glazen stop. Dit systeem (Vino-Lok) van de firma Alcoa uit Duitsland bestaat uit een glazen stop met een afdichtingsring van kunststof. Om een optimale afdichting te garanderen is de flessenhals aangepast aan deze stop (Het afdichten van flessen met een glazen stop is al heel oud en wordt veel toegepast in laboratoria).
Na het sluiten van de fles wordt deze voorzien van een speciale aluminium capsule die het geheel op zijn plaats moet houden. Voor de consument is het een groot voordeel omdat je na het verwijderen van de capsule, de stop eenvoudig met de hand kunt verwijderen. Ook kan de stop weer worden geplaatst zodat je de fles af kan sluiten om de wijn nog even te kunnen bewaren.
Het grootste voordeel is dat je niet meer bang hoeft te zijn dat de dure wijn bedorven zal worden door ‘kurk’. Een aantal Duitse en Oostenrijkse wijnbedrijven maken al vanaf 2004 gebruik van deze afdichting. De tijd zal ons moeten leren hoe de stop zich zal gedragen met het oog op de bewaarwijnen.